De verzekeringssector werkt op basis van risicobepaling. Het principe is vrij simpel: klanten sluiten een polis af en betalen verzekeraars voor financiële bescherming tegen schadegevallen en andere calamiteiten zoals ziekte, brand of overlijden. Verzekeraars schatten op hun beurt in hoe groot de kans op schade is en welke premie er tegenover moet staan om de kosten van eventuele claims te dekken. Grotere risico’s betalen een hogere premie, kleinere risico’s betalen een lagere premie. Dat is het solidariteitsbeginsel van het verzekeringswezen.
Om die risicobepaling te kunnen doen, heeft een verzekeraar data nodig. Zonder data geen risico-inschatting, zonder risico-inschatting geen verzekering. Data zijn met andere woorden essentieel voor verzekeraars om hun kerntaak te kunnen uitvoeren. Al van oudsher beschikken ze over gigantische interne databanken aan persoonsgegevens van hun polishouders. Sommige gegevens zijn vrij neutraal van aard, zoals een naam of een autokenteken, maar er zijn ook gegevens die gevoeliger liggen, zoals informatie over iemands gezondheid of medische behandeling.
Op zich niets nieuws onder de zon. Wat wel nieuw is, is de hoeveelheid beschikbare data die de laatste jaren exponentieel toeneemt – big data. Net zoals de mogelijkheid om die data te verzamelen en er zinvolle verbanden tussen te leggen. Steeds meer verzekeraars koppelen hun eigen interne data aan externe data. Open data van de overheid of universiteiten, maar ook online gegevens van sociale media, surfgedrag, of gedragsgegevens uit trackingapparaten zoals een zwarte doos in de wagen, een dashcam of een slim horloge. Technologieën als AI en kwantumcomputing geven het geheel nog een extra boost.
Deze datakoppelingen bieden heel wat opportuniteiten zoals een accuratere risicobepaling, een betere prijszetting en een snellere schadeafhandeling, kortom een volledige personalisering en dekking op maat. Ze bieden ook perspectief om nieuwe producten en markten aan te boren. Grote Belgische verzekeraars (ver-)kennen de mogelijkheden en experimenteren er mee, meestal gaat het dan over een bepaald stuk van de premie dat kan variëren. Maar het zijn vooral buitenlandse verzekeraars, in Amerika bijvoorbeeld, die er al echt mee aan de slag zijn gegaan en die via telematics en andere aanvullende informatie op maat gemaakte pakketten aanbieden. Met succes zo blijkt.
Neem nu Progressive, deze autoverzekeraar monitort via een apparaat aangesloten op het dashboard het rijgedrag van zijn klanten. Minder en veiliger rijden betekent grotere kortingen. Andere bedrijven doen iets soortgelijks. State Farm geeft zijn klanten bijvoorbeeld een korting als ze het Drive Safe & Save-programma voltooien en bijkomende kortingen voor veilig rijgedrag. Safeco introduceert met ‘Rewind’ een soort van ‘vergevingsprogramma’ voor ongevallen en overtredingen, waarbij klanten voor een periode van vier maanden worden gevolgd. Afhankelijk van het geregistreerde rijgedrag kunnen hogere verzekeringspremies terug verlaagd worden. In sommige gevallen kan zelfs een bepaalde overtreding uit het verzekeringsdossier gewist worden. Of Lemonade. Deze woon- en huurverzekeraar kan ultra-gepersonaliseerde prijzen aanbieden dankzij chatbot Maya die met duizenden potentiële klanten gelijktijdig gesprekken voert en gegevens verzamelt over hun vragen en behoeften.
Big data biedt dus opportuniteiten, maar er zijn ook bezorgdheden waar verzekeringsmaatschappijen rekening mee moeten houden en de nodige inspanningen voor moeten doen. De situatie werpt immers een aantal ethische kwesties op, zoals de eerdergenoemde solidariteit, maar ook discriminatie, wat als je je niet wil of kan laten volgen en monitoren bijvoorbeeld? Een andere bezorgdheid heeft te maken met privacy en het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer.
Sinds twee jaar worden deze bezorgdheden, nog strikter dan voorheen, opgevangen door de GDPR-wetgeving, die onder andere stelt dat klanten toestemming moeten geven voor het gebruik van hun persoonlijke gegevens. En dat ze op een juiste en transparante manier moeten geïnformeerd worden over de gegevens die over hen worden bijgehouden en voor welke doeleinden ze worden verwerkt.
We weten uiteraard dat de meeste verzekeraars correct en integer omspringen met de gegevens van hun klanten. En het gaat daarbij natuurlijk niet enkel over het wetgevend kader, bij verzekeren gaat het in de eerste plaats over vertrouwen en transparantie. Het is immers aan de klant om voor een verzekering te kiezen waarbij hij aanvullende persoonlijke gegevens moet delen. Als de klant zijn toestemming geeft, kunnen nieuwe verzekeringsinitiatieven ontwikkeld worden. Verzekeraars die het recht op privacy respecteren en daar bewust de nodige transparantie en waarborgen tegenoverstellen, krijgen een concurrentieel voordeel.
