VUCA

Peter Hinssen beschrijft de wereld vandaag met het acroniem VUCA. Dit betekent: 

• Volitality – of het gebrek aan stabiliteit en voorspelbaarheid.
• Uncertainty of onzekerheid over voorbestaan, de juiste richting.
• Complexity of complexiteit die niet op meer op een rationele of traditionele manier benaderd kan worden.
• Ambiguity of de mate waarin de context andere interpretaties toelaat.

In het traditionele businessmodel zijn stabiliteit, voorspelbaarheid, rationele logica en eenduidigheid de succesfactoren om IT-systemen te bouwen. VUCA, zoals de wereld er vandaag uitziet, staat hier echter ver van af. De vraag is dus in welke mate een traditionele aanpak en traditionele systemen nog relevant zijn en zullen blijven.

VACINE

Als antwoord op VUCA heeft Peter Hinssen het acroniem VACINE bedacht. Het beschrijft volgens hem een aantal eigenschappen die een organisatie moet opnemen om zich te wapenen. VACINE staat voor:

• Velocity (snelheid)
• Agility (wendbaarheid)
• Creativity (creativiteit)
• Innovation (innovatie)
• Network (netwerk)
• Experiment (experimenteren)

Stopt u nu even met lezen en denkt u eens na in hoeverre uw organisatie voldoet aan deze randvoorwaarden. Moet u zoeken  naar initiatieven en processen die geïnspireerd zijn door VACINE?  De oude modellen van efficiëntie en standvastigheid hebben waarschijnlijk nog steeds de overhand. Ik pleit er hier zeker niet voor om het kind met het badwater weg te gooien. Maar stilstaan is achteruitgaan, zeker in deze snel veranderde tijden.

De kern van wendbaarheid, creativiteit, innovatie en netwerk zijn de mensen, niet de technologie. Alleen bedrijven die inzien dat de mens centraal staat, zullen transformeren naar een geconnecteerde, netwerkgeoriënteerde organisatie die klanten continuïteit biedt en gemotiveerde werknemers aantrekt.

Hieronder gaan we dieper in op het thema - long read

Snelheid en tijd

Wat is snelheid? Dat is zeer relatief. E-commerce zou eind jaren 90 de traditionele retail al vervangen. Tot een paar jaar geleden leek dat nog best mee te vallen Maar met een groei in dubbele cijfers (+15%) zijn de slachtoffers binnen de retail de laatste jaren niet meer op 1 hand te tellen. Exponentiële groei en afname zijn moeilijk om in te schatten.

Nieuwe businessinitiatieven moeten dus meteen resultaat opleveren. Enkele jaren wachten kunnen we ons niet meer permitteren. Voor-IT architecten heeft dat enkele gevolgen:

• De ruimte om iets opnieuw te maken is er niet altijd.
• De architectuur wordt in kleinere blokken gerealiseerd en elk blokje moet telkens businesswaarde opleveren.
• Snel groeien vanuit sterke verwachtingen van consumenten vraagt aandacht voor kwaliteiten zoals schaalbaarheid, betrouwbaarheid, onderhoudbaarheid.

Connected Company Principe:
Het platform van een connected company is allesomvattend. Maximaliseer de tijd die wordt besteed aan de ontwikkeling van dingen die waarde bieden voor u en uw klanten. Kies technologie die alle noodzakelijke bouwstenen kan bieden zonder tijd te verliezen door een gebrek aan coherentie en compatibiliteit, maar die open blijft en standaarden gebruikt om op elk moment verbonden te kunnen zijn met om het even welke 'peer'.

Ik las laatst ergens dat wie over de eerste versie van zijn product niet beschaamd is waarschijnlijk gewoon te lang gewacht heeft om het op de markt los te laten. Het evenwicht tussen snelheid en het garanderen van kwaliteit is de uitdaging van elke moderne applicatiearchitect.

Een platform is niet lineair

Connected Company Principe:
Creëer geen projecten, maar creëer een platform om uw 'connected' inspanningen te ondersteunen. Dit platform zal u helpen om het voortouw te nemen in de digitale transformatie en biedt u de “agility” om uit te breiden en aanpassingen aan te brengen terwijl u leert en groeit.

De complexe (chaotische) werkelijkheid is moeilijk terug te brengen naar eenvoudige lineaire modellen. Vanuit onze biologie streven we steeds naar eenvoud. Maar rechtlijnige wetten en modellen bieden geen antwoord op de realiteit. Binnen IT kennen we de “law of leaky abstraction”. In onze netwerksamenleving bestaan er complexe adaptieve systemen. Peter Hinssen stelt dat de complexiteit alleen maar zal toenemen (“entropie”). Netwerken zijn nu eenmaal imperfect, evolutief, complex en in cocreatie (een netwerk zonder minstens 2 winnaars is niet nuttig).

Ik heb enkele jaren geleden een boek gelezen over de strategie van Google. Men stelde dat alle business van Google schaalbaar moest zijn of anders geen business voor Google was. Google heeft nooit ingezet op berichtgeving omdat er veel mensen nodig zijn om die business te laten groeien. Vandaag kan je moeilijk stellen dat Google niet aan nieuwsgaring en -verspreiding doet. Maar ze doen dit omdat ze de manier gevonden hebben om dit op een niet lineaire en schaalbare netwerkmanier te doen. 

Connected Company Principe:
Bied intelligentie door te leren en te anticiperen. Vind een manier om uw kennis te delen.

Wendbaarheid

Betekent wendbaarheid dat architectuur dood is? Helemaal niet Architectuur wordt zelfs steeds belangrijker. Naarmate de context en wetmatigheden veranderen, moet een solution architect in staat zijn zijn oplossing te herzien. Agility wordt vaak gezien als een oplossing voor efficiëntie. Het is echter vooral een instrument voor wendbaarheid. Product owners en solution architecten mogen niet voortgaan op ingevingen en onbevestigde hypotheses. Data moeten de brandstof worden van het productontwikkelingsproces. Veel organisaties gebruiken data echter nog vooral om business te meten en niet om business te genereren. In tijden waarin een goed idee snel achterhaald is, is dat niet meer wenselijk.

Bedrijven worden geconfronteerd met een andere consument die toegang heeft tot informatie en zelf een bron van informatie is. Het éénrichtingdenken in onze businessmodellen werkt niet meer. Vakanties kiest u vandaag met de hulp van verschillende online zoekmachines en advies op reizigersfora. Markten en opportuniteiten zijn niet meer te vatten in “funnels” maar gedragen zich als een netwerk. Opvallend daarbij is dat het veel minder eenvoudig is om een brandreputatie vast te houden dan vroeger. Een prijszetting die vandaag competitief is, zit morgen potentieel niet meer in de top 10 van de vergelijkingssites.

Connected company Principe:
Het systeem van de toekomst is een netwerk. Beheer uw platform op basis van deze netwerkstructuur en betrek alle relevante groepen en stakeholders die ondersteuning kunnen bieden. Een connected company is een netwerk dat samenleeft met andere netwerken.

It’s the people, stupid

Informatie wordt een stroom. De impact op IT-architecturen is veelvoudig:

• De datastromen zijn divers en imperfect.
• Real time is de enige tijd die relevant is.
• “It’s the people, stupid.” Semantische interpretatieve, automatische vertalingen zijn nodig.
• Smart.

Na Lernhout&Hauspie is de interesse in spraaktechnologie misschien afgenomen, maar ondertussen sluipt ze wel langzaam ons dagelijks leven in:

• U spreekt tegen uw telefoon i.p.v. het virtueel toetsenbord te gebruiken.
• U overweegt de aankoop van een stem-gestuurde mediacatalogus (bv. Amazon Micro Ding).
• Google Now vertelt u dat uw vlucht (die per e-mail geconfirmeerd werd) binnen 3 uur opstijgt.

In zijn conclusies stelt Peter Hinssen dat de toekomst van marketing niet meer zit in gemiddelden maar in een persoonlijke behandeling. Organisaties moeten zich focussen op alle beschikbare data, leren, begrijpen en vertrouwen winnen. Eenduidige identificatie is een cruciaal talent. De kracht van sociale netwerken en hun impact op de economie zijn hiervan het duidelijkste voorbeeld. 

Connected Company Principe:
Pas een aanpak toe waarbij het ontwerp op de eerste plaats komt om uw klanten en medewerkers eersteklas ervaringen te bieden. Wees persoonlijk want het zijn uiteindelijk de mensen die uw succes bepalen.

It’s not the technology, stupid

Een succesvolle deelnemer aan de digitale economie wordt u niet door (alleen) meer in IT te investeren. De wijze waarop we ons organiseren is cruciaal. In het boek gaan organigrammen, contracten, carrières, waardes als loyaliteit en toewijding op de schop. In plaats daarvan wordt er gesproken over netwerkknooppunten, projecten, opdrachten, relevantie en passie.

“Command and control”-structuren werken nog vaak verlammend als het gaat over initiatief, innovatie en experiment. Drie dingen die nochtans de basis vormen van elke verandering, ook voor digitale businessmodellen. Voor het opzetten van fluïde organisaties zijn 3 dingen belangrijk: 

• Cultuur wordt voelen.
• Structuur wordt handelen.
• Organisatie wordt leven.

Gestructureerd en fluïde zijn geen tegenstrijdige begrippen stelt Peter. Net zoals architectuur en agile dat niet zijn. 

Connected Company Principe:
Wees podulair, om autonomie te bieden. Volg het voorbeeld van succesvolle start-ups: ze werken met kleine informele teams waarin medewerkers en klanten zich met elkaar verbonden voelen. Creëer uw eigen functionele eenheden die werken als autonome bedrijven binnen uw bedrijf.

Dit principe heeft zijn impact op de rol van de architect:

• Een goed begrip van de technologie is noodzakelijk om de impact en waarde te kunnen inschatten. “De architect is een predikant”.
• Een architect moet de ins en outs van de business (kapitaal, processen, mensen, …) en de onderneming (waardekettingen, markten) begrijpen. “De architect is product developer”.
• Hij moet op zeer gedetailleerde wijze de waardeassumpties kunnen aftoetsen. “De architect is data-en businessanalist”.
• De architect orkestreert het experiment en waarborgt kwaliteit waar en wanneer het nodig is.

Connected Company Principe:
Concentreert u zich op wensen, niet op behoeften. Blijf op uw hoede wanneer u te veel vertrouwt op kennis uit het verleden en concentreer u op de gewenste resultaten en ervaring.

Conclusie

De boeken van Peter Hinssen lezen als een trein. Ze zitten vol met leuke weetjes en verhalen uit het bedrijfsleven. Uiteraard kijkt hij vanop de eerste lijn naar de digitale revolutie. Of het snel een impact zal hebben op uw bedrijvigheid is natuurlijk niet te veralgemenen. Het is wel duidelijk dat de digitaliseringsgolf op een heel subtiele manier ons handelen en consumeren aan het veranderen is. Bedrijven die dat niet inzien of er niet in slagen zich te transformeren in een netwerkgeoriënteerde organisatie zullen achteraan het peloton bengelen als het gaat over continuïteit, winstgevendheid en marktaandeel (klantenperspectief). En ze zullen het moeilijker krijgen om gemotiveerde medewerkers aan te trekken (medewerkersperspectief).

Ons advies aan u staat gelijk met onze baseline: to get there, together.

Stefan Smeets, Consultant Business&IT Alignment, stefan.smeets@realdolmen.com

Wilt u meer te weten komen over hoe u een connected company kunt worden? Neem dan contact op met onze expert Roel De Cuyper, Division Manager The Connected Company via roel.decuyper@realdolmen.com.